Moduł 1 - wersja tekstowa
Spis treści
Moduł 1. Elektronizacja administracji publicznej
Strony postępowania administracyjnego
Sprawa, postępowanie i decyzja
Strony postępowania administracyjnego
Organ administracji publicznej
Zasady funkcjonowania administracji publicznej
Czym są zasady działania administracji publicznej
Podstawowe zasady działania administracji
Pojęcie elektronicznej administracji
Cele tworzenia e-Administracji
Stały dostęp do urzędu e-Administracji
Wstęp do szkolenia
W module poruszane są kwestie dotyczące roli administracji publicznej w demokratycznym państwie prawnym, w którym administracja publiczna realizuje zadania publiczne. Moduł omawia strukturę administracji publicznej i jej podstawowe podziały, hierarchię i umiejscowienie w ramach funkcji działania rządu i samorządu terytorialnego. Ponadto przedstawione zostaną problemy związane z e-Administracją, czyli różnice w pojmowaniu jej przez różne grupy społeczne, a także przez ustawodawcę oraz doktrynę prawa.
Moduł 1. Elektronizacja administracji publicznej
Cele modułu:
1. Zapoznanie z podstawowymi pojęciami związanymi z administracją publiczną.
2. Poznanie zasad funkcjonowania administracji publicznej.
3. Zrozumienie, czym jest elektroniczna administracja.
Moduł przedstawia zagadnienia związane z elektronizacją administracji publicznej
W module zostaną przedstawione następujące zagadnienia:
1. Strony postępowania administracyjnego
2. Zasady funkcjonowania administracji publicznej
3. Pojęcie elektronicznej administracji
Strony postępowania administracyjnego
W tej części przedstawiamy strony uczestniczące w postępowaniu administracyjnym
Administracja publiczna
Administracja publiczna określana jest jako działalność organizacyjna i wykonawcza.
Sprawa, postępowanie i decyzja
Administracja publiczna zobowiązana jest do załatwiania spraw administracyjnych w drodze decyzji wystawianych po przeprowadzonym postępowaniu.
Strona i organ
Wyróżnia się dwa rodzaje podmiotów biorących udział w postępowaniu administracyjnym mającym na celu załatwienie sprawy, to znaczy stronę i organ.
Strony postępowania administracyjnego
Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego, stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie, albo ten, kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Stronami mogą być osoby fizyczne (obywatele), osoby prawne (np. spółki), państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i organizacje społeczne oraz jednostki nieposiadające osobowości prawnej.
Interes prawny
Pod pojęciem interesu prawnego rozumie się wynikające z przepisów powszechnie obowiązującego prawa, uprawnienie do bycia stroną w procedurze sądowej lub administracyjnej.
Organ administracji publicznej
Organ to jednostka wyodrębniona organizacyjnie w ramach struktury administracji publicznej.
Działa on w imieniu i na rachunek rządu lub samorządu na podstawie kompetencji ustawowych.
Podmiot na prawach strony
W postępowaniu administracyjnym oprócz strony i organu administracji może brać udział podmiot na prawach strony.
Podmiotowi temu przysługują wszystkie uprawnienia procesowe przewidziane dla strony, natomiast nie jest on adresatem rozstrzygnięcia organu administracji publicznej.
Podmiot na prawach strony na podstawie konkretnego przepisu prawa, mimo że nie ma indywidualnego (własnego) interesu prawnego w danej sprawie (sprawa nie dotyczy jego własnych indywidualnych praw lub obowiązków), może brać czynny udział w postępowaniu administracyjnym i korzystać z większości uprawnień, które przysługują stronom postępowania.
Podmioty na prawach strony działają w interesie szerszym niż własny – w interesie społecznym (publicznym).
Zasady funkcjonowania administracji publicznej
Przedstawimy teraz zasady funkcjonowania administracji publicznej.
Czym są zasady działania administracji publicznej
Zasady działania administracji publicznej są pewnego rodzaju regułami, które opisane w różnych normach prawnych bądź wyinterpretowane przez sądy oraz Trybunał Konstytucyjny wyznaczają, jak ma ona pracować.
Podstawowe zasady działania administracji
Działania administracji publicznej opierają się na czterech podstawowych zasadach. Kliknij w każdą z nich, żeby dowiedzieć się więcej
Wszystkie działania organów administracji publicznej muszą mieć podstawę prawną i mogą być podejmowane wyłącznie w celu wykonania zadań publicznych określonych prawem.
Prawo określa także formę i procedury działania organów administracyjnych. Związanie prawne wyklucza też dowolność i uznaniowość działań administracji.
Zasada ta wyrasta z konstytucyjnego trójpodziału władz publicznych. Organy administracji publicznej są częścią władzy wykonawczej, w związku z czym są powołane do realizacji założeń wskazanych przez władzę ustawodawczą, a jednocześnie nie mają uprawnień władzy sądowniczej.
Zasada oznacza, że cała działalność administracji publicznej jest poddana kontroli niezawisłych, niezależnych i bezstronnych sądów. Sądowa kontrola działalności administracji ma na celu ochronę przed nakładaniem na obywateli niekonstytucyjnych obowiązków, ma także chronić przed niekonstytucyjną ingerencją administracji w prawa i wolności obywatela.
Zdobyczą państwa prawa jest nie tylko poddanie działań administracji sądowej kontroli, ale także i przede wszystkim ponoszenie odpowiedzialności prawnej przez urzędników za działania niezgodne z prawem, naruszające prawo oraz za szkody wyrządzone takimi działaniami.
Odpowiedzialność w administracji publicznej dzieli się na: kierowniczą, karną, materialną i służbową.
Pojęcie elektronicznej administracji
W tej części przedstawimy samo pojęcie elektronicznej administracji.
E-Administracja
Pojęcie elektronicznej administracji ma swoje źródło w angielskim słowie e-government. Zgodnie z definicją Komisji Europejskiej e-government jest to wykorzystanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych w administracji publicznej w ścisłym połączeniu z niezbędną zmianą organizacyjną i nowymi umiejętnościami służb publicznych w tym celu, aby poprawić jakość świadczonych przez administrację usług.
Cele tworzenia e-Administracji
Celem wprowadzania e-Administracji jest zwiększenie efektywności działania administracji publicznej w zakresie świadczenia usług.
E-Administracja ma uprościć załatwianie spraw urzędowych oraz umożliwić łatwe uzyskiwanie informacji na ich temat.
Pozwala na zebranie w jednym miejscu spraw należących do kompetencji różnych jednostek administracji publicznej i udostępnienie ich w Internecie.
Stały dostęp do urzędu e-Administracji
E-Administracja zapewnia obywatelowi dostęp do urzędów 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu i to zarówno w celu uzyskania informacji, załatwienia sprawy, jak i dokonania niezbędnej płatności.
Podsumowanie modułu
W tej części kursu zostały wyjaśnione:
1. Podstawowe pojęcia związane z administracją publiczną: postępowanie administracyjne, strony postępowania administracyjnego, interes prawny, organ, na prawach strony
2. Zasady funkcjonowania administracji publicznej